Het is 7.30 uur op mijn eerste vakantiedag in Trogir. Ik wandel naar de markt, waar mijn vaste bakker zit om lekker vers brood te kopen voor het ontbijt. Het is al druk op straat. Niet met toeristen, nee, die zie je niet in de stad op dit tijdstip. Het is druk met locals die hun dag al vroeg starten. Ze doen boodschappen, zijn onderweg naar hun werk of ze strijken neer op het terras bij een koffiebar. Ik hoor je denken: 'Een koffiebar, om 7.30 uur?'. Dat vind ik zelf zo leuk aan deze gewoonte, de terrassen zitten al vol, Trogir is ontwaakt. Aangekomen op de markt, voel ik dat ik er weer ben. Ik ben thuis.
‘Idemo na kavu’ betekent meer dan koffie drinken
Samen koffiedrinken in een koffiebar, dat is wat ‘idemo na kavu’ betekent. Kroaten zijn gek op koffie. Een gemiddelde Kroaat drinkt meer dan 5 kilo koffie per jaar en besteedt ongeveer 182 uur aan het drinken hiervan. Dat verklaart de volle terrassen. Maar, ‘idemo na kavu’ betekent meer dan koffiedrinken. Het is een uitnodiging om te socializen. Samenkomen met vrienden, een werkafspraak met een collega of bijkletsen met de buurvrouw die toevallig voorbij loopt. It’s a way of life. Er zijn zelfs ongeschreven regels die bij de Kroatische koffiecultuur horen. Wil jij je voelen als een local tijdens jouw vakantie in Kroatië? We delen graag een aantal tips met je!
✓ Om te beginnen, je drinkt je koffie langzaam. Het gesprek staat op 1, de koffie staat op 2. Even snel aanschuiven en weer door? Dat is geen optie, neem de tijd. Take away koffie zul je niet snel in de kustplaatsen van Kroatië vinden. Logisch ook, als je bedenkt dat socializen het doel is.
✓ Degene die de uitnodiging doet, betaalt. De volgende keer betaalt de ander. Dit gaat op een natuurlijke manier, niemand houdt bij wie er ‘aan de beurt is’.
✓ Voor een koffie betaal je niet meer dan 2,50 euro. Op de toeristische plekken betaal je het dubbele, maar daar zul je geen Kroaat treffen.
✓ ‘Koffiedrinken’ betekent niet letterlijk ‘koffiedrinken’. Je kunt ook iets anders bestellen, het socializen is het belangrijkst.
✓ Aan je koffie voeg je alleen suiker en melk toe, siroop met een smaakje is onacceptabel. Geen zorgen, als het warm weer is, is een ledena kava (ijskoffie) toegestaan.
✓ Door de koffiecultuur is binnen roken op veel plekken nog steeds toegestaan in Kroatië. Rook je? Dan hoef je niet verplicht een plek op het terras te bemachtigen, je mag ook binnen gaan zitten.
✓ Als je koffie op is, voel je dan niet gehaast om af te rekenen en te vertrekken. Relax, je kunt blijven zitten zolang je wilt. De ober snapt dit ook en zal niet om de tien minuten langslopen om je te vragen of je nog iets wilt drinken.
✓ Wist je dat koffie zelfs het beste cadeau is om mee te nemen als je bij iemand thuis wordt uitgenodigd? Franck Jubilarna kava is traditioneel gezien de beste keuze.
Na het ontbijt is het tijd voor mijn koffie. Mijn zus en ik strijken neer bij onze favoriete koffiebar in Trogir en bestellen een bijela kava (koffie verkeerd). We weten allebei dat we hier nog wel even zitten en binnen een mum van tijd staat de ober naast ons met de koffie. Ik krijg een toepasselijke quote op mijn suikerzakje, het is alsof hij mijn gedachten kan lezen: ‘Ništa mi neće ovi dan pokvarit! (Er is niets dat mijn dag nog kan verpesten!).