Terug in de tijd in Dubrovnik

Onderwerpen in dit artikel

Bij de ingang van de Pile Poort in de vestingstad Dubrovnik, ving ik een glimp op van een lange man gekleed in traditionele Troubadour kleding. Hoewel het een snikhete zomerdag was, zagen zijn kleren er smetteloos uit; zijn overhemd was gesteven en gestreken en zijn gelakte schoenen gepoetst en glanzend in de volle zon. In zijn ene hand hield hij een groot verguld hart vast en in zijn andere hand de mand vol kleine gouden hartjes. Onze ogen ontmoetten elkaar en hij glimlachte naar me en beloonde me met een enorme vriendelijke grijns. Het blijkt dat Mirso (de naam van de man) al meer dan 20 jaar toeristen verwelkomt op precies dezelfde plek, hen hartelijk begroet en hen hartjes overhandigt als welkomstgeschenk. Het toeristenbureau van de stad had hem niet in dienst, maar Mirso’s liefde voor de geschiedenis van Dubrovnik en zijn niet aflatende verlangen om die te delen met iedereen die het rijk van Dubrovnik’s barok-middeleeuwse pracht binnenstapt, zorgden ervoor dat hij al jaren bij de Grote Onofrio’s Fontein stond om gegraveerde hartjes uit te delen en verhalen te vertellen uit het rijke verleden van Dubrovnik. Hij verwonderde ons met de verhalen over Stradun, een gepolijste geplaveide promenade die de oude stad verdeelt van de Pile poort in het westen tot de haven in het oosten.

Mirso vertelde op zijn hese, bijna mysterieuze toon dat Stradun in de winter meestal leeg en stil is en dat je de golven van de zee zachtjes hoort wiegen met vissersboten die om ruimte vechten met lokale veerboten. En dan, onthult hij op een bijna verleidelijke manier, dat wanneer de zomer aanbreekt en de warme zonnestralen op de gepolijste promenade neerdalen, tafels en stoelen van de charmante plaatselijke cafés en restaurants op de glasachtige trottoirs verschijnen. Zijn beschrijving was zo levendig dat ik bijna de aroma’s van koffie en lokale zeevruchten in de lucht kon ruiken en me kon voorstellen dat er geen betere manier was om een gezellige en geurige middag door te brengen dan een leeg tafeltje te vinden en onder de kleurrijke parasol te gaan zitten met een traditionele Posip en te kijken naar de eindeloze menigte van toeristen die foto’s maken en knappe lokale handelaren gekleed in traditionele klederdracht.

Mirso’s verhaal gaat over de oude heroïsche gevechten die plaatsvonden op de stadsmuren tussen de machtige zeevarende lokale bevolking en de vele Venetiaanse vloten en soldaten die hen wilden veroveren. Trots verklaarde hij dat Dubrovnik historisch gezien altijd een gevoelig gespreksonderwerp was in grandioze Venetiaanse paleizen waarvan de edelen wanhopig hun veroveringen wilden uitbreiden aan de onoverwinnelijke vloot van de Venetiaanse Republiek. Maar de Venetiaanse aristocraten en huurlingen ontdekten al snel dat de weerbare inwoners van Dubrovnik waardige tegenstanders waren die tot de laatste snik voor hun stad vochten om de vrijheid en het uitzicht op hun stad te behouden, over de bakstenen daken, kathedraal, klokkentoren en kloosters, helemaal tot aan het ruige binnenland met zijn heuvels, tot aan het glinsterende kristalheldere water van de Adriatische Zee.

Hij vertelde ons verder over de recente toename van de populariteit van de stad en de miljoenen toeristen die massaal de locaties van de epische HBO tv-serie Game of Thrones komen verkennen die hier zijn opgenomen. Terwijl zijn verhaal langzaam ten einde liep, drong Mirso er bij iedereen op aan om een rondleiding door King’s Landing te volgen, dat in Dubrovnik is afgebeeld en niet alleen een wandeltocht door de serie biedt, maar ook inzicht en intieme glimpen in het leven van de lokale bevolking biedt. Hij verklaarde met bijna kinderlijke ondeugendheid dat we in staat zouden zijn om naar keurige tuinen te gluren, en getuige te zijn van de dagelijkse drukte van de lokale bevolking door simpelweg de sporen van kleren die aan de waslijnen hingen te volgen.

Toeristen die naar Mirso stonden te luisteren, sprak het idee van een onverwacht geheimzinnig avontuur aan en volgden, nadat ze met hem op de foto waren gegaan, haastig de bordjes voor de rondleiding. Ik had nog geen haast om de menigte te volgen, dus wachtte ik om Mirso te bedanken voor de toevallige les in geschiedenis die mijn dorst aanwakkerde om het flamboyant rijke erfgoed van de stad te gaan verkennen. Hij legde een gegraveerd hart in mijn handpalm en knikte. Zijn ogen glommen met die bijna verloren en vergeten wijsheid van oude geleerden en ik wenste dat ik mezelf gewoon bij de fontein kon neerzetten en kon genieten van meer adembenemende verhalen over de dappere stervelingen die helden werden. Maar de volgende golf toeristen baande zich een weg naar de piazza, dus ik zwaaide hem gedag en liep naar de muren, beginnend met het beklimmen van wat eindeloos steile stenen trappen leken.

Het uitzicht benam me gewoon de adem. Ik kon mijn ogen niet van de baksteenkleurige daken van de stad afhouden die schitterden onder de zinderende Adriatische zon. Bijna overal waar ik keek, zag ik de lichtgekleurde kalkstenen gebouwen met hun prachtige terracotta tegels, sierlijke promenades vol met aristocratische palazzi en elegante barokke kerken, die waren opgenomen in stevige Middeleeuwse vestingwerken. Het zag er zo magisch uit dat de hele stad op een filmset leek. De klim in de verzengende hitte voelde als mijn persoonlijke verovering. Mezelf voorstellen als Khaleesi op zoek naar haar draken voedde mijn verbeelding nog meer. Terwijl ik de locaties bezocht waar scènes werden opgenomen over machtige families die een dodelijk spel speelden om de controle over de zeven koninkrijken van Westeros en de Iron Throne, raakte ik volledig in de ban van de boeiende energie en geschiedenis van de stad die door elke porie sijpelde.

Een paar uur later begon de zon te zakken en ging ik met pijn in mijn voeten terug naar de Stradun. Niets alarmerends dat niet verholpen kon worden met een groot glas koude Posip en een portie gegrilde inktvis geserveerd op snijbiet en geroosterde aardappelen. Comfortabel zittend gingen mijn gedachten terug naar Mirso. Wat een onverwachte zegen om hem te ontmoeten. Hij wakkerde mijn verlangen naar vroeger aan en veranderde me in een ontdekkingsreiziger voor één dag. Ik wist dat ik nog een tijdje aan deze dag zou terugdenken. Fronsend naar de ober wiens praatgrage stem mijn dagdromen onderbrak samen met het geluid van mijn rommelende buik, herhaalde ik mijn bestelling en leunde achterover in mijn stoel.

De zonsondergang schilderde vredig de kleuren van de zee in paars en turkoois, waardoor het langzaam uit het zicht verdween. “Wat een lust voor het oog”, dacht ik, maar mijn andere zintuigen werden even sterker toen de heerlijke maaltijd delicaat op tafel werd gezet en koude verfrissende nectar in mijn wijnglas werd geschonken.