Marjolein Koster is een Nederlandse journalist en documentairemaker die al jaren gefascineerd is door de Balkan. Met haar werk brengt ze de regio dichtbij door persoonlijke verhalen en minder belichte perspectieven. In gesprek met Ivana van Balkanlocals vertelt Marjolein over haar liefde voor Sarajevo—een stad die voor haar als een tweede thuis voelt. Ontdek wat haar steeds weer naar deze bijzondere plek trekt en krijg haar beste tips voor 36 uur in Sarajevo. Laat je inspireren!
Je bent journalist en documentairemaakster, en je verslaglegging focust zich veel op de Balkan. Waar komt je interesse vandaan voor dit gebied?
“Mijn interesse voor de Balkan begon eigenlijk een beetje toevallig, zo’n tien jaar geleden. Ik ging toen op vakantie, een interrailtrip, dus met de trein door Europa. Best een logische keuze, maar de Balkan stond niet echt op mijn radar. Toen ik daar eenmaal was, werd ik echt gegrepen door de cultuur, de mensen en de geschiedenis. Het voelde meteen heel dichtbij, terwijl het tegelijkertijd zo anders is. Ik heb me vanaf dat moment steeds afgevraagd waarom er zo weinig aandacht is voor deze regio. De oorlog was in mijn jeugd een afgesloten hoofdstuk waar ik eigenlijk weinig over geleerd had, maar het gebied heeft zoveel te bieden.”
In welke landen ben je voornamelijk actief en aan welke verhalen werk je?
“Op dit moment ligt mijn focus vooral op Bosnië-Herzegovina, Kosovo en Servië. Ik probeer daar ook te werken aan aan verhalen die buiten de standaard politieke of oorlogsnarratieven vallen. Denk aan onderwerpen als de energiecrisis en de impact van waterkrachtcentrales. Ik ben ervan overtuigd dat er veel meer te vertellen is over deze regio dan alleen het conflict dat de regio heeft getekend. Het is een prachtige en rijke omgeving die een breder verhaal verdient.”
Kun je een plek noemen op de Balkan die voor jou persoonlijk veel betekenis heeft, en waarom?
“Sarajevo is echt een plek waar ik me thuis voel. De eerste keer dat ik erheen vloog, voelde ik een soort spanning die ik moeilijk kan uitleggen. De stad heeft zoveel meegemaakt, maar de energie is enorm positief. De mensen zijn zo open en warm. Je voelt echt de geschiedenis in elke straat, maar ook een enorme veerkracht. Dat trekt me telkens weer terug.”
Welke stad of dorp op de Balkan heeft jou het meest verrast en waarom?
“Pristina, de hoofdstad van Kosovo, heeft me echt verrast. Het is geen stad die bekendstaat om grote bezienswaardigheden, maar het heeft een geweldige sfeer. Zeker in de zomer bruist het van het leven met terrassen die vol zitten, muziek op de pleinen en een soort ontspannen energie die ik niet had verwacht. Kosovo heeft een hele jonge bevolking, dus het voelt soms een beetje alsof de hele stad een universiteitscampus is.”
Heb je zelf langer gewoond in de Balkan en hoe vond je dat?
“Ja, ik heb een tijd in Sarajevo gewoond, als freelancer. Ik wilde niet alleen werken, maar echt het leven daar ervaren, de taal leren, onderdeel zijn van de gemeenschap. Het gaf me de kans om echt diep in de cultuur te duiken en verhalen te vinden die je niet ontdekt als je er alleen voor korte periodes bent. Het voelde goed om er echt te zijn, niet alleen om te werken, maar om te leven.”
Klik hier voor 36 uur met Marjolein en ervaar Sarajevo als een echte local
Welke lokale traditie of gewoonte op de Balkan vind je het meest fascinerend en waarom?
“Wat me het meeste opvalt, is de koffiecultuur. Overal op de Balkan zie je mensen urenlang koffie drinken, het is bijna een ritueel. Ze nemen echt de tijd om bij elkaar te zitten, rustig te kletsen en te genieten van het moment. Het is iets wat ik in Sarajevo en Belgrado veel zie en wat me aanspreekt. Het is zo’n contrast met de gehaastheid die ik in Nederland ervaar. Ik hou echt van dat onthaasten.”
Wat is de beste lokale lekkernij die je ooit hebt geproefd op de Balkan, en waar kunnen we die vinden?
“Ik ben vegetariër (lacht), dus ik mis veel van de traditionele gerechten. Maar een gerecht dat ik heerlijk vind, is satarash, dat is een mix van gebakken paprika en tomaten. Je vindt het vaak als bijgerecht, maar ik eet het als hoofdgerecht, meestal met rijst erbij. Het is simpel, maar heel smaakvol. Ik kom het vooral tegen in de restaurants in Bosnië en Servië.”
Waar keer je zelf graag terug?
“Sarajevo is voor mij een plek waar ik altijd naar terugkeer. Het voelt elke keer alsof ik er iets nieuws ontdek. Het is de combinatie van de geschiedenis, de cultuur en de natuur die het zo bijzonder maakt.”
Wat is volgens jou een nog niet zo ontdekte parel van de Balkan?
“De Tara-rivier in Montenegro is absoluut een van de mooiste plekken die ik heb bezocht. De natuur is er nog zo ongerept en je komt er bijna geen toeristen tegen. Het voelt alsof je echt in de wildernis bent, terwijl het nog relatief toegankelijk is. Ik hoop dat het nog lang zo blijft, want het is een van de laatste stukken pure natuur in Europa.”
Vooroordeel dat het onveilig is om te reizen door de Balkan — klopt dat?
“Nee, dat vooroordeel klopt echt niet. Ik heb me altijd veilig gevoeld tijdens mijn reizen door de Balkan. Natuurlijk moet je, zoals overal, voorzichtig zijn, maar over het algemeen is het een gebied waar je als reiziger met open armen wordt ontvangen. De verhalen die je hoort over onveiligheid zijn vaak heel erg achterhaald.”
Wat zijn jouw plannen voor 2025?
Als freelance journalist reis ik elke twee a drie maanden naar de Balkan. Komende tijd ben ik bezig met verhalen over Bosnische Nederlanders. Die verhalen spelen zich dus ook veel in Nederland af, maar ik zal ook weer een aantal keer naar Bosnië gaan en ik heb ook alweer een reisje gepland naar Kosovo. Wel voor werk dus, maar als ik er ben probeer ik altijd minstens een dag vrij te houden om de bergen in te gaan en te genieten van de prachtige natuur.
Volg Marjolein via Instagram, haar website of hier.
