Hoe verloor Niek zijn hart aan Novi Sad? Het begon met de Balkan Express, een treinrit van Belgrado (Servië) naar Bar (Montenegro). Zo maakte Niek in 2011 voor het eerst kennis met Servië. “Toen, in Belgrado, is het zaadje voor mij geplant.”
“Ik wilde een andere omgeving dan Nederland en hier kan ik lekker relaxt ergens zitten en slechts een beetje weten waar mensen het over hebben. Ik vind daar een soort rust in, dat ik niet alles versta. Dat geeft me op een gekke manier autonomie”.
Op avontuur naar Novi Sad
In 2013 kocht Niek een enkeltje naar Servië om daar een jaar in Novi Sad te wonen en te studeren. “Ik wilde altijd al een jaar in het buitenland wonen. Door dat zaadje dat gepland was, voelde Servië als de beste plek voor mij.” Hij wilde de taal leren en dat kon aan de universiteit van Novi Sad. “Dat was perfect, want ik hou meer van kleinere steden. Toen ik met mijn koffer achter me aan het centrum in liep, was ik er voor de eerste keer. Ik besefte: hier ga ik dus tien maanden wonen.”
Niek heeft een talenknobbel, maar hij vond het een moeilijke taal om te leren. “Ik kan goed Engels, maar ik vond het heel pittig om in het Engels uitleg te krijgen over de Servische grammatica. Ik moest alles dubbel vertalen, van Servisch naar Engels naar Nederlands.” Later volgde Niek nog lessen in Nederland met dus ook uitleg in het Nederlands, wat hij veel fijner vond. “Ik denk dat ik op A2-niveau ben blijven hangen. Hiermee kom ik een heel eind in Servië. Als het complexer is of over zaken gaat, dan doe ik dat in het Engels. En met mijn vrienden praat ik ook meestal Engels.” Wat ook helpt, is dat de locals heel relaxt, geduldig en begripvol zijn. Niek heeft eens 1,5 uur met zijn huidige buurman Boba, die geen Engels spreekt, gekletst over van alles en nog wat. “Ze vinden het leuk als je de taal een beetje spreekt. En eigenlijk vind ik het wel fijn dat ik niet alles zo goed meekrijg en versta als in Nederland. Ik wilde een andere omgeving dan Nederland en hier kan ik lekker relaxt ergens zitten en slechts een beetje weten waar mensen het over hebben. Ik vind daar een soort rust in, dat ik niet alles versta. Dat geeft me op een gekke manier autonomie. Idealiter kon ik het vloeiend spreken, maar dat is er niet van gekomen.”
Een tweede thuis in Novi Sad
Na zijn studie ging Niek weer naar Nederland. Maar binnen een jaar na terugkomst in Nederland, ging hij terug naar Novi Sad voor een weekje om zijn vrienden te verrassen. Vanaf dat moment deed hij dit een paar keer per jaar, meerdere jaren lang. Dit beviel zo goed dat hij in 2016 het idee kreeg om een huisje te kopen bij Novi Sad in de buurt. Dit was een lang proces: vanaf het wilde idee tot aan de aankoop duurde uiteindelijk zeven jaar. “Soms kon ik er wat meer tijd aan besteden dan op andere momenten. Ook was het complex en er waren teleurstellingen. Het klinkt allemaal mooi, maar je moet veel beslissingen nemen. Op welke locatie wil je wonen, hoe groot moet het zijn, etc. Mijn vriendin Ellen en ik wilden in eerste instantie land buiten de stad kopen om op te bouwen, maar je mag niet bouwen op land dat voor landbouw bedoeld is. Toen wilden we een weekendhuisje (in het Servisch: vikendica) kopen, want die liggen vaak in de natuur. We hebben veel huisjes bekeken en moesten een gevoel krijgen bij de prijzen. Het was complex.” Een ander ding wat meespeelde, waren de cultuurverschillen. “Serven zijn minder individualistisch dan Nederlanders. Je bouwt op elkaar en doet meer samen. In Nederland is een aankoop bijvoorbeeld vooral zakelijk, maar in Servië spelen ook vertrouwen en familie/vriendenrelaties een rol. We hebben heel veel steun gehad aan alle vrienden en kennissen die tijdens het proces op welke manier dan ook geholpen hebben en in ons plan geloofden.”
Niek zegt dat het gebruikelijk en slim is om in zo’n situatie een advocaat in de arm te nemen, omdat er veel juridische aspecten bij komen kijken en je echt geen fouten wil maken. “De advocaat heeft ons mega goed geholpen. Het was een lang proces, maar uiteindelijk, in 2022, is alles op z’n plek gevallen.” Niek en zijn vrouw hebben nu een huisje in Bukovac, een dorp vlak bij Novi Sad. “Om precies te zijn in de heuvels van het nationale park Fruška Gora en daar zijn we nogal trots op, haha!”
Het thuisgevoel
Het heeft een tijdje geduurd voor Niek zich er echt thuis voelde. “Als ik daar kwam om mijn vrienden te bezoeken, had iedereen gewoon zijn dagelijkse bezigheden. Dan dacht ik: wat doe ik hier nou eigenlijk? Maar dat is goed gekomen. En het feit dat we in Petrovaradin (een deel van Novi Sad) zijn getrouwd in 2019, hielp ook om dat thuis-gevoel te krijgen. De meeste van onze vrienden en familie gingen toen voor het eerst naar Servië, dat vonden ze heel vet. We hebben de stad en omgeving laten zien. En mijn Servische vrienden konden dus naar een bruiloft van twee Nederlanders in hun eigen stad. Het was fantastisch!” Ook hier speelde de Balkan Express trouwens een belangrijke rol, want Niek vroeg zijn vriendin in die trein ten huwelijk.
Wat hij erg kan waarderen aan de Serven? “De mensen zijn enorm gastvrij en behulpzaam, veel meer dan Nederlanders. Ze zijn ook erg enthousiast over de regio waar ze vandaan komen, weten veel over de geschiedenis en delen dit graag. Dat vind ik heel tof, dat ben ik in Nederland ook niet zo vaak tegengekomen.” In Servië zijn ze ook minder van de tijd. “Het is meer go with the flow. Als je een afspraak maakt, dan staat die. Maar hoe lang die duurt, dat weet je nooit van tevoren. Dat vind ik veel fijner. Het gaat om in het moment zijn en mooie gesprekken voeren.”
Niek probeert ongeveer een keer per maand naar hun huisje in Novi Sad te gaan. “Mijn vrouw werkt in het hoger onderwijs en is per jaar tien weken vrij. Dat is heel fijn en ook wel een must als je ook in het buitenland wil wonen. Ik zie het namelijk niet als een vakantiehuisje. Ik zie het als een parallel en als mijn tweede thuis: ik heb een leven in Nederland en een leven in Servië – en Nederland is en blijft de basis. Soms zijn we met z’n drieën daar en soms ben ik er alleen. Als ondernemer kan ik zelf mijn tijd indelen en ben ik eigen baas. Daardoor kan ik lekker veel bij mijn zoontje Miro en m’n gezinnetje zijn in Nederland en kan ik vaak in Servië zijn. Ik ben mega trots dat we ons leven zo in hebben kunnen delen én Miro twee ‘thuizen’ en culturen kunnen bieden.”
Teruggeven aan de locals
Niek heeft veel leuke dingen gedaan in loondienst, maar hij kreeg het gevoel dat dit niet helemaal iets voor hem was. Op een groot wit vel schreef hij bovenaan ‘Servië’, dat wist hij al honderd procent zeker. Ook het ondernemerschap trok Niek. “Ik vroeg me af: wat vind ik belangrijk? Ten eerste, dat de regio positieve aandacht krijgt. Ten tweede, dat de lokale bevolking er iets aan heeft en drie, ik hou van reizen. Hoewel de toeristensector nieuw was voor me, wist ik dat ik reizen aan moest gaan bieden.” Niek zette zijn bedrijf Balkan Travel Support op en biedt sindsdien reispakketten aan voor acht landen.
Veel mensen maken via Niek voor het eerst kennis met de Balkan. “Mijn klanten zijn positief over de mensen die ze ontmoeten en over de sfeer. Dat was wat mij in het begin ook zo aantrok. En je kunt veel verschillende landen zien en culturen ontdekken in een korte tijd.”
Niek doet alles op aanvraag, hij maakt een pakket dat aansluit op de behoeften van de klant. Hierdoor is het voor Niek iedere keer weer een nieuw creatief proces. “Ik gebruik mijn eigen kennis en ervaring en ik regel de reis. Daarnaast heb ik een heel fijn netwerk, met korte lijntjes met locals die een accommodatie aanbieden of een activiteit organiseren. Dat netwerk is de kern van mijn bedrijf. Ik had al een basis en die breidt zich steeds verder uit. De klant staat op één, die moet een vette reis hebben. Mijn partners moeten er iets aan hebben en ik moet er een boterham mee verdienen.” Niek onderhandelt niet over prijzen. Als de prijzen van de lokale ondernemers uit zijn netwerk goed zijn, dan houd hij die aan. Dat vind hij heel belangrijk. “Ik wil respectvol samenwerken. Ik ben nuchter, eerlijk en betrouwbaarheid is cruciaal.”
Aanraders van Niek
En aangezien Niek zoveel weet over de Balkan, kunnen we het niet laten om hem naar zijn ultieme aanraders te vragen. Hier zijn ze, doe er je voordeel mee:
- Novi Sad, uiteraard 🙂
- Sremski Karlovci, een stadje dicht bij Novi Sad. Je kunt het dus goed combineren met Novi Sad. Hier vind je veel wijnmakerijen.
- Nationaal park Fruška Gora, waar je fijn kunt wandelen en mountainbiken.
- Subotica ligt in het noorden, aan de grens met Hongarije. Hier zijn dus veel Hongaarse invloeden. “Het is een mooi stadje met een authentieke, rustige sfeer. Er is altijd wat te doen. En er is een hele vette synagoge – absoluut een bezoek waard!”
- Ostrvo na Dunavu, of ‘Koh Can’ (naar het Thaise eiland Ko Chang), een eiland op de Donau. Je kunt er met een pendeldienst naartoe. “Er zijn een of twee barren, er klinkt muziek, mensen spelen volleybal en je kunt zwemmen in de Donau. Als je het niet weet, kom je er niet.” Een unieke tip dus, speciaal voor Balkanlocals.
